Tüm güzel hikâyeler bir yolculukla başlar. Ve çoğu zaman varılacak yerden daha anlamlıdır yolculuk. Çünkü yol yetiştirir insanı.
Dünyanın mitolojik, dinî anlatılarını inceleyen Joseph Campbell ortak bir örüntü bulmuş bunlarda. Türkçeye “Kahramanın Sonsuz Yolculuğu” olarak çevrilen The Hero With Tousand Faces adlı kitabında ayrıntılarıyla ele aldığı bu örüntü farklı toplumların menkıbe, masal ve destanlarında; günümüzde çok okunan öykü ve romanlarda, senaryolarda karşımıza çıkıyor.
Hayranlık uyandıran kahramanların çıktığı yolculuklar aslında her insanın şu veya bu şekilde deneyimlediği bir macera. Kabuğunu kırmak, kendisinin daha iyi bir sürümüne ulaşmak isteyen herkes bir yolculuğa çıkmak zorunda. Yazardan alıntı yaparak ifade edecek olursak “Aradığınız hazine girmeye korktuğunuz mağarada yatıyor.”
Matrix’ten Fight Club’a, Geleceğe Dönüş’ten Yüzüklerin Efendisi’ne birçok eserde kullanılan kahramanın döngüsü ana hatlarıyla şöyle:
Başlangıç noktası: Henüz kahramanlığını hak etmemiş kahramanımız basit, sıradan bir yaşam sürmektedir.
Maceraya çağrı: Kahramanı yaşamakta olduğu tekdüze, sıkıcı hayattan çıkarıp bir problemle yüz yüze gelmeye zorlayan bir durum. Ve çoğunlukla bu çağrı ilk aşamada reddedilir.
Destek: Akıl hocası, mentor ile karşılaşma. Örnek vermeye kalkarsam sayfalar yetmez. Çoğunlukla yaşlı, ak sakallı, bilge.
Eşik: Kahramanımız artık yuvayı terk etmeye hazırdır. Sıradan dünyasını terk edip maceralara yelken açacaktır.
Sına(n)ma: Yolculuk yapılan dünya geride bırakılan dünya gibi değildir. Burada çözülmesi gereken bilmeceler, düşülebilecek tuzaklar vardır. Hatta canavarların olduğu bu dünyada kahramanımız sağlam dostluklar da edinir.
Zorlu görev: Kahraman en büyük korkularıyla yüzleşir.
Kriz: Ölümle karşılaşır insan. Hatta ölür. Sonra yeniden dirilir.
Ödül / hazine: Belli bir seviyeye ulaşma, onay görme, özel bir güç kazanma gibi daha çok manevi bir ödüle ulaşır kahraman.
Geri dönüş: Kahraman öykünün başladığı yere döner.
Doruk: Karmaşık olay örgüsü çözüme kavuşur. Dostlar ve düşmanlar netleşir. Kahraman artık dönüşümünü tamamlamıştır.
Sıradan yaşam: Kahraman yolculuğun başladığı yere dönmüştür. Artık hiçbir şey eskisi gibi değildir. Gözü pek kahramanımız yeni maceralara hazırdır.
Bu aşamaların sırası ve sayısı değişebilir. Ama öykülerde şema aşağı yukarı aynıdır.